Vakanın genel bilgileri
Raul’un annesi, her zaman olduğu gibi, yaşına göre düşük ağırlık ve boy bildiriyor. Karın ağrısı, şişkinlik karın şişliği ve erken tokluk hissi. Raul’un bazı yiyecekleri zaman zaman reddettiği ve hazırlıkları bitirmediği için çok az yemediğini düşünüyor. Tatil döneminden sonra durmayan kronik yorgunluk gösterir. Günün sonunda çok yorgundur ve günlerce akşam yemeğini bitiremez. Bazı mevsimlerde iştah azalması gösterir. Bir besin takviyesi kullanmaya geldi. Düzensiz bağırsak hareketleri ve normal kıvamda 1 dışkı/gün periyotları ve ishalli dışkılama periyotları (günde 5-8) var.
antropometrik veriler
Enerji değerlendirme verileri
psikososyal veriler
Diğer Klinik Veriler
Fiziksel aktivite
Aşağıdaki 3 tablo, 2 iş günü ve 1 hafta sonu günü boyunca Raul’un diyetini temsil etmektedir.
Gün 1 (iş günü) | |
Kahvaltı | 1 bardak 2 çay kaşığı kakaolu tam yağlı inek sütü(yarısını içer) |
2 çikolata kaplı kurabiye | |
Gün ortası | 30 g beyaz sandviç ekmeği ile 20 g serrano pastırma |
200 ml ticari portakal suyu | |
Öğün | Patatesli yeşil fasülye |
Tavuk göğsü fileto | |
Şeftali | |
10 g beyaz ekmek | |
Öğleden sonra atıştırmalığı | Bütün meyve aromalı yoğurt |
Akşam Yemeği | Makarnalı çorba |
1 peynirli omlet(duraksayarak yer) | |
Tatlı yok | |
Ekmek yok |
Gün 2 (iş günü) | |
Kahvaltı | 1 bardak 2 çay kaşığı kakaolu tam yağlı inek sütü(yarısını içer) |
2 çikolata kaplı kurabiye | |
Gün ortası | Elma |
3 kurabiye | |
Öğün | Mercimekli pirinç |
Limonlu pişmiş hake dilimi | |
Tatlandırılmış sade yoğurt | |
Ekmek yok | |
Öğleden sonra atıştırmalığı | Çikolata ile 30 gr beyaz sandviç ekmeği |
Akşam Yemeği | Salata(domatesli) |
1 yuvarlak soslu domuz | |
Tatlı yok | |
Ekmek yok |
Gün 3(tatil günü veya haftasonu) | |
Kahvaltı | 1 bardak 2 çay kaşığı kakaolu tam yağlı inek sütü(yarısını içer) |
1 hazır sünger kek | |
Öğün | Sebzeleri ve deniz ürünlü paella |
Dondurma | |
Ekmek yok | |
Öğleden sonra atıştırmalığı | Muz |
Küçük paket mısır cipsi | |
Akşam Yemeği | 2 dilim dilimlenmiş ekmek ve 1 dilim pişmiş jambon ve 1 dilim peynirli sandviç |
Kayısı | |
Ekmek yok | |
Besin Öğesi | Miktar | Besin Öğesi | Miktar | Besin Öğesi | Miktar |
Enerji | 1091 | Kolesterol | 285 | Vitamin B2 | 0,8 |
Protein | 37 | Kalsium | 456 | Vitamin B3 | 15 |
% Protein | 14 | Demir | 6,7 | Vitamin B6 | 0,7 |
Karbonhidrat | 107 | Iyot | 54 | Folik asit | 108 |
% Karbonhidrat | 39 | Magnezyum | 129 | Biotin | 16 |
Şeker | 57 | Çinko | 4 | Pantotenik asit | 2,2 |
Fiber | 8 | Selenyum | 41 | Vitamin B12 | 1,8 |
Yağ | 57 | Sodyum | 753 | Vitamin C | 51 |
% Yağ | 47 | Potasyum | 1324 | Vitamin A | 306 |
SFA | 17 | Fosfor | 675 | Vitamin D | 0,4 |
MUFA | 26 | Flor | 117 | Vitamin E | 4 |
PUFA | 4 | Vitamin B1 | 0,7 | Vitamin K | 48 |
Çölyak hastalığı nasıl teşhis edilir?
Teşhisi doğrulamak için her durumda bağırsak biyopsisi gereklidir.
Avrupa Pediatrik, Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme Derneği’nin (ESPGHAN) 2020 Kılavuzu’nda çocuk ve ergenlerde çölyak hastalığı tanı kriterleri ile ilgili bazı haberler bulunmaktadır. Bir kişinin hastalıkla uyumlu belirtiler göstermesi veya belirti göstermeden şu iki etkene sahip olması durumunda çölyak olduğu tespit edilmiştir:
Daha spesifik semptomlar, çoğu zaman ortaya çıkmasalar da, büyüme geriliğine, kilo kaybına ve kronik ishale yol açan malabsorpsiyondur. Paralel olarak ishal, kronik kabızlık, demir eksikliği veya diş minesi hipoplazisi, çölyak hastalığı riskinin arttığını gösterir. Ağrı, şişkinlik veya hazımsızlık mevcut olabilir, ancak bunlar daha spesifik değildir.
Bu durumlarda, bağırsak biyopsisi veya genetik çalışma yapılması gerekli olmayacaktır.
Histolojik çalışma (biyopsi)
Genetik çalışma (HLA)
Örnek vaka incelemesi ile ilgili sorular
SORU 1: Pediatrik yaşta ağırlık ve beden yeterliliği hangi aletle yapılır?
ÜZGÜNÜM, BU DOĞRU DEĞIL.
Boy ve kilonun doğru değerlendirilmesi için cinsiyete göre farklılık gösteren persentil tabloları kullanılmalıdır. Bununla birlikte, ağırlık ve yüksekliği birbiriyle ilişkilendirenleri de kullanabilirsiniz. Örneğin, WHO tablolarını kullanmak mümkündür. BMİ formülünden elde edilen verilerin doğrudan kullanılması bölümüne gelince, pediatrik yaşta bu veriler tek başına geçerli değildir ve yüzdelik eğrilerle yorumlanması gereklidir. BMI’den elde edilen spesifik veriler sadece yetişkinlerde geçerlidir.
DOĞRU.
Boy ve kilonun doğru değerlendirilmesi için cinsiyete göre farklılık gösteren persentil tabloları kullanılmalıdır. Bununla birlikte, ağırlık ve yüksekliği birbiriyle ilişkilendirenleri de kullanabilirsiniz. Örneğin, WHO tablolarını kullanmak mümkündür. BMİ formülünden elde edilen verilerin doğrudan kullanılması bölümüne gelince, pediatrik yaşta bu veriler tek başına geçerli değildir ve yüzdelik eğrilerle yorumlanması gereklidir. BMI’den elde edilen spesifik veriler sadece yetişkinlerde geçerlidir.
ÜZGÜNÜM, BU DOĞRU DEĞIL.
Boy ve kilonun doğru değerlendirilmesi için cinsiyete göre farklılık gösteren persentil tabloları kullanılmalıdır. Bununla birlikte, ağırlık ve yüksekliği birbiriyle ilişkilendirenleri de kullanabilirsiniz. Örneğin, WHO tablolarını kullanmak mümkündür. BMİ formülünden elde edilen verilerin doğrudan kullanılması bölümüne gelince, pediatrik yaşta bu veriler tek başına geçerli değildir ve yüzdelik eğrilerle yorumlanması gereklidir. BMI’den elde edilen spesifik veriler sadece yetişkinlerde geçerlidir.
ÜZGÜNÜM, BU DOĞRU DEĞIL.
Boy ve kilonun doğru değerlendirilmesi için cinsiyete göre farklılık gösteren persentil tabloları kullanılmalıdır. Bununla birlikte, ağırlık ve yüksekliği birbiriyle ilişkilendirenleri de kullanabilirsiniz. Örneğin, WHO tablolarını kullanmak mümkündür. BMİ formülünden elde edilen verilerin doğrudan kullanılması bölümüne gelince, pediatrik yaşta bu veriler tek başına geçerli değildir ve yüzdelik eğrilerle yorumlanması gereklidir. BMI’den elde edilen spesifik veriler sadece yetişkinlerde geçerlidir.
SORU 2: Raul'un ilk diyet değerlendirmesine göre, mevcut koşullara uyum sağlayarak diyeti iyileştirmek için ne gibi değişiklikler yapılabilir?
ÜZGÜNÜM, BU DOĞRU DEĞIL.
ÜZGÜNÜM, BU DOĞRU DEĞIL.
ÜZGÜNÜM, BU DOĞRU DEĞIL.
DOĞRU.
SORU 3: Çölyak hastalığı nasıl tanımlanır?
DOĞRU.
Çölyak hastalığı, genetik olarak yatkın bireyleri etkileyen glüten ve diğer ilgili proteinlerin yutulmasından kaynaklanan bağışıklık temelli sistemik bir hastalıktır. Çölyak hastalığı bir kez geliştiğinde tedavi edilmez, kronikleşir. Çölyak hastalığı tedavisinin temel dayanağı, yaşam için katı bir glutensiz diyettir. Birçok durumda çocuklukta teşhis edildiği doğrudur, ancak yaşamın herhangi bir aşamasında gelişmesi mümkündür. Genetik bir yatkınlık vardır, ancak bazı insanlar hastalığı geliştirir ve diğerleri geliştirmez.
ÜZGÜNÜM, BU DOĞRU DEĞIL.
Çölyak hastalığı, genetik olarak yatkın bireyleri etkileyen glüten ve diğer ilgili proteinlerin yutulmasından kaynaklanan bağışıklık temelli sistemik bir hastalıktır. Çölyak hastalığı bir kez geliştiğinde tedavi edilmez, kronikleşir. Çölyak hastalığı tedavisinin temel dayanağı, yaşam için katı bir glutensiz diyettir. Birçok durumda çocuklukta teşhis edildiği doğrudur, ancak yaşamın herhangi bir aşamasında gelişmesi mümkündür. Genetik bir yatkınlık vardır, ancak bazı insanlar hastalığı geliştirir ve diğerleri geliştirmez.
ÜZGÜNÜM, BU DOĞRU DEĞIL.
Çölyak hastalığı, genetik olarak yatkın bireyleri etkileyen glüten ve diğer ilgili proteinlerin yutulmasından kaynaklanan bağışıklık temelli sistemik bir hastalıktır. Çölyak hastalığı bir kez geliştiğinde tedavi edilmez, kronikleşir. Çölyak hastalığı tedavisinin temel dayanağı, yaşam için katı bir glutensiz diyettir. Birçok durumda çocuklukta teşhis edildiği doğrudur, ancak yaşamın herhangi bir aşamasında gelişmesi mümkündür. Genetik bir yatkınlık vardır, ancak bazı insanlar hastalığı geliştirir ve diğerleri geliştirmez.
ÜZGÜNÜM, BU DOĞRU DEĞIL.
Çölyak hastalığı, genetik olarak yatkın bireyleri etkileyen glüten ve diğer ilgili proteinlerin yutulmasından kaynaklanan bağışıklık temelli sistemik bir hastalıktır. Çölyak hastalığı bir kez geliştiğinde tedavi edilmez, kronikleşir. Çölyak hastalığı tedavisinin temel dayanağı, yaşam için katı bir glutensiz diyettir. Birçok durumda çocuklukta teşhis edildiği doğrudur, ancak yaşamın herhangi bir aşamasında gelişmesi mümkündür. Genetik bir yatkınlık vardır, ancak bazı insanlar hastalığı geliştirir ve diğerleri geliştirmez.
SORU 4: Raul'un 1. gün diyetindeki hangi yiyeceklerin doğası gereği glüten var?
ÜZGÜNÜM, BU DOĞRU DEĞIL.
Bütün bu yiyecekler buğdaydan elde edilir.
ÜZGÜNÜM, BU DOĞRU DEĞIL.
Bütün bu yiyecekler buğdaydan elde edilir.
ÜZGÜNÜM, BU DOĞRU DEĞIL.
Bütün bu yiyecekler buğdaydan elde edilir.
DOĞRU.
Bütün bu yiyecekler buğdaydan elde edilir.
SORU 5: Raul'un 2. gün diyetinde, doğası gereği glütensiz yiyecekler nelerdir?
DOĞRU.
ÜZGÜNÜM, BU DOĞRU DEĞIL.
ÜZGÜNÜM, BU DOĞRU DEĞIL.
ÜZGÜNÜM, BU DOĞRU DEĞIL.
Çölyak hastalığı ve çölyak dışı glüten duyarlılığı aynı hastalıktır.
Çölyak dışı glüten duyarlılığı olan kişiler, kriterlerini karşılamadıkları için çölyak tanısı konulamaz. Bununla birlikte, diyetlerinden glüteni çıkararak, yaşadıkları semptomlar gözle görülür şekilde iyileşir.
Temel farklılıklardan biri semptomatoloji tablosunda bulunur. Çölyak hastalığında semptomlar çok geniştir ve tüm organlara ve vücut sistemlerine pratik olarak dağılır. Öte yandan, çölyaksız glüten duyarlılığı durumunda, semptomlar karın ağrısı, şişkinlik, ishal veya kabızlık, yavaş ve ağır sindirim hissi ile sindirim sisteminde yoğunlaşır, glüten alımıyla ilişkili ana komplikasyonlar olarak.
Bu nedenle çölyak dışı glüten duyarlılığı bir bağışıklık hastalığı değildir ve genetik bir bileşeni yoktur.
Bununla birlikte, bu patolojide hala araştırılacak çok şey var.