Θέμα 4 SMART στόχοι, Κατάλληλη επιβράβευση, Αυτοπαρακολούθηση και Θετική Ανατροφοδότηση
- Συγκεκριμένοι: καλά σχεδιασμένοι, ξεκάθαροι και σαφείς
- Μετρήσιμοι:Με συγκεκριμένα κριτήρια που μετρούν την πρόοδό σας προς την επίτευξη του στόχου
- Εφικτοί: στόχοι που μπορούν να επιτευχθούν
- Ρεαλιστικοί: υλοποιήσιμοι, στην πραγματικότητα και σχετικοί με τον στόχο ζωής
- Με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα: Με ένα σαφώς καθορισμένο χρονοδιάγραμμα, συμπεριλαμβανομένης μιας ημερομηνίας έναρξης και μιας ημερομηνίας στόχου. Σκοπός είναι η δημιουργία του αισθήματος της ανάγκης για δράσης – επείγον.
This Photo by Unknown Author is licensed under CC BY
διάλεξε ανάμεσα στους διαφορετικούς στόχους ή θέσε έναν δικό σου
Η μέθοδος των 4-βημάτων στοχοθεσίας στη θεωρία CBT
- Η επιβράβευση δίνεται με συνέπεια και είναι προβλέψιμη.
- Να συμπεριλαμβάνετε πάντα τον έπαινο.
- Βεβαιωθείτε ότι το παιδί θέλει και του αρέσει η επιβράβευση.
- Χρησιμοποιήστε διαφορετικές ανταμοιβές γιατί μερικές φορές χάνουν την αποτελεσματικότητά τους.
- Η ανταμοιβή πρέπει να κερδίζεται – έρχεται μετά από μια θετική συμπεριφορά.
- Επισημάνετε τη συμπεριφορά — να είναι περιγραφική (π.χ. Σας ευχαριστούμε που κάνατε τις δουλειές σας αμέσως μετά την επιστροφή σας από το σχολείο.)
- Επιβραβεύστε συχνά
- Κρατήστε την ανταμοιβή για λανθασμένη συμπεριφορά.
- Βεβαιωθείτε ότι μπορείτε να ελέγξετε την πρόσβαση του παιδιού στην ανταμοιβή
- Επιβραβεύστε συμπεριφορές που πλησιάζουν τον στόχο συμπεριφοράς – είναι απαραίτητο να επιβραβεύσετε την προσπάθεια.
- Χρησιμοποιήστε ανταμοιβές κατάλληλες για την ηλικία
Επιβράβευση για την προώθηση της υγιεινής διατροφής. Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς και τι να αποφεύγουν:
- Προφορικές και όχι υλικές ανταμοιβές.
- Μικρές αντί για μεγάλες ανταμοιβές.
- Επιβράβευση για την ποιότητα και όχι την ποσότητα (π.χ. επιβράβευση όταν το παιδί απλώς προσπάθησε να φάει όσπρια ακόμα κι αν δεν έτρωγε όλη την ποσότητα που είχε στο πιάτο του).
- Επιβραβεύσεις χωρίς φαγητό (π.χ. «Μόλις φας το φαγητό σου, θα πάμε στο πάρκο για να παίξουμε» αντί για «Μόλις φας το φαγητό σου, θα φας σοκολάτα).
- Απουσία τιμωρίας (π.χ. “Αν δεν φας τα λαχανικά σου, δεν θα δεις τηλεόραση” ή “αν δεν φας όλο το φαγητό σου, δεν θα παίξεις”).
- Να μην υπάρχουν μπερδεμένα μηνύματα (π.χ. δεν χρησιμοποιούμε ανθυγιεινές τροφές όπως γλυκά ή ανθυγιεινές συμπεριφορές όπως ο χρόνος οθόνης για να επιβραβεύουμε τα παιδιά, καθώς θεωρούν αυτόματα αυτές τις συμπεριφορές καλές).
This Photo by Unknown Author is licensed under CC BY-SA-NC
- Η αυτο-παρακολούθηση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την καταγραφή διατροφικών συνηθειών, συμπεριφορών ή/και σκέψεων.
- Με την αυτοπαρακολούθηση το παιδί αντιλαμβάνεται τη συμπεριφορά του, καθορίζει τις παραμέτρους που θέλει να αλλάξει, εντοπίζει προβληματικούς τομείς διατροφικής συμπεριφοράς, καταστάσεις υψηλού κινδύνου, αρνητικά μηνύματα, ρυθμίζει συνειδητά την πρόσληψη τροφής και παρακολουθεί την πρόοδό του.
- Τα ημερολόγια τροφίμων μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εργαλεία αυτοπαρακολούθησης.
These Photos by Unknown Author are licensed under CC BY-SA
- Οι οικογένειες θα πρέπει να λάβουν οδηγίες να συνεργάζονται με τα παιδιά τους στη διατήρηση ενός ημερολογίου καταγραφής τροφίμων, σωματικής δραστηριότητας ή/και καθιστικής δραστηριότητας σε καθημερινή βάση, ξεκινώντας με μόνο 1 ή 2 συμπεριφορές-στόχους και αυξάνοντας σε περισσότερες συμπεριφορές μετά την καθιέρωση ρουτίνας στην αυτοπαρακολούθηση.
- Για να διατηρήσουν την αυτοπαρακολούθηση, οι γονείς πρέπει να ενθαρρύνουν τα παιδιά τους με μη επικριτικό τρόπο, υπενθυμίζοντάς τους να γράψουν τη συμπεριφορά-στόχο πολλές φορές κατά τη διάρκεια της ημέρας και αναθεωρώντας το ημερολόγιο μαζί τους στο τέλος της ημέρας.
- Οι στόχοι για αλλαγή συμπεριφοράς θα πρέπει να γίνονται με μικρά βήματα.
- Θα πρέπει να είναι ξεκάθαρα, εφικτά και να επανεξετάζονται τακτικά.
- Η ανατροφοδότηση (πώς έπραξε τελικά το παιδί) σχετικά με υποκειμενικές ή αντικειμενικές πληροφορίες, παρατηρήσεις ή μετρήσεις (διατροφικές συνήθειες και άλλες συμπεριφορές) είναι σημαντική.
- Η ανατροφοδότηση ενισχύει την κινητοποίηση των παιδιών και συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων.
- Η θετική ανατροφοδότηση, όπως η επισήμανση και ο έπαινος θετικών συμπεριφορών, ενώ αγνοούνται ή αντιμετωπίζονται θετικά συμπεριφορές που πρέπει να αλλάξουν, είναι σημαντικά για την επιτυχία.
- Οι γονείς θα πρέπει να αποθαρρύνονται από το να χρησιμοποιούν το φαγητό ως ανταμοιβή (δηλαδή, να γιορτάζουν με παγωτό, να βγαίνουν έξω για φαγητό) ή ως τιμωρία (περιορισμός φαγητού για κακή συμπεριφορά).
